Akhunlar[Eftalitler]
►Sasanilerde çıkan Mazdaki isyanını bastırarak Sasanilere yardımcı oldular.
►Batı Türkistan'a yerleştiler.
►Ticarette uğraşmışlardır.
►Göktürk-Sasani iş birliği sonucu yıkılmıştır.İki devletin amacı ipek yolunu ele geçirmektir.
►Böylece Hunların son koluda yıkıldı.

Avarlar [Juan Juanlar 560-805]
►Orta Asya'da devlet kurdular.Fakat devlet 552'de Göktürk'ler tarafından yıkılmıştır.
►Avar'ların büyük bir kısmı batıya göçtü.Macaristan ve Roma'yı işgal etti.
►Bizans'ı vergiye bağladılar.
►İran'daki Sasanilerle birlikte İstanbul'u 2 kez kuşattılar.[İlk kez kuşattılar]
►Hristiyanlığı kabul ettiler.
►Bugünkü Macaristan'ın oluşumunda büyük katkıları oldu.
►Franklar tarafından yıkıldılar.
►İlkel bir hayat süren Slavların toplumsal hayata geçişinde büyük katkıları oldu.

Kırgızlar[840-1207]
►Büyük Hun zamanında İrtişırmağı çevresinde yaşadılar.
►Bir süre Göktürk-Uygur egemenliği altında yaşadılar.
►Uygurları yenerek topraklarını ellerinden aldılar.Ötüken merkez olmak üzere bir devlet kurdular.
►Cengiz Han zamanında Moğollara boyun eğen ilk Türk boyudur.Böylece Orhun Kültürünü ortadan kaldırdılar.
►Dünya'nın en uzun destanı olan Manas Destanı'nı yazdılar.
►19.yy'da Rus hakimiyetine girdiler.1991'de Başkent Bişkek olmak üzere devletini kurdular.

Hazarlar[630-968]
►Don-Volga civarında yani Karadeniz'İn Kuzeyi ve Kafkaslar arasındaki bölgede yaşadılar.
►Avrupa'da kurulan ilk Türk devletlerinden en uzun ömürlü ve güçlü olanıdır.
►Ticaret yolu üzerinde olduklarından ticaret gelişmiştir.
►Emeviler döneminde de İslam ordusuyla savaştılar.
►Hazarla Hristiyanlık,Musevilik,Şamanizm ve İslamiyet'e inandılar.
NOT:Birden fazla dine inanılmasında Devlet ve ortam hoşgörüsü önemlidir.
►Museviliği kitle halinde kabul eden Tek TÜRK devletidir.

Karluklar
►2.Göktürk'lerin yıkılıp Uygurlar'ın kurulmasında etkili oldu.
►751 Talas savaşında Çin'e karşı (Abbasiler) Müslüman'ları destekleyerek Orta Asya'nın Türk hakimiyetine kalmasını sağladılar ve İslamiyet'le  ilk kez böyle tanıştılar.
NOT:İslamiyet'İ ilk benimseyen Türk boylarıdır.

Türgişler[659-766]
►Batı Göktürk'lerin bir koludur.
►Talas ırmağı ve Isık gölü civarında yaşadılar.
NOT:Tarih'te kendi adına para bastıran ilk TÜRK devletidir.
ÖNEMİ:Böylece Orta Asya'nın Araplaşması engellendi.

Macarlar[896-11 YY.başları]
►Volga nehri ve Ural dağları arasında yaşadılar.
►Avar ve Sibir baskıları sonucu bugünkü Macaristan'a yerleştiler.
►Almanlarla mücadele ettiler.Almanların doğuya yayılmasını engellediler.
►Slavların birlik oluşturmasını engellediler.
►Hristiyanlığı katolik mezhebini kabul ettiler.

BULGARLAR[583-665]
►Kubrat tarafından Büyük Bulgarya devleti kuruldu.
►Kubrat'ın ölümünden sonra Hazarlar yıkıldı.
1)Tuna Bulgarlar[679-864]
►Sofya Niş Belgrat'ta kuruldu.
►14.yy ve 19 yy arası bölgeye Osmanlı Devleti egemen oldu.
2)İtil(volga)Bulgarlar[7 yy-1237]
►En önemli ticaret merkezleri üzerinde yer alıyordu. 
►Müslüman'larla yaptıkları ticaret sonucu İslam'ı benimsediler.

Peçenekler
►Balkaş gölü civarında Göktürklere bağlı olarak yaşadılar.
►Oğuzların baskısı ile Karadeniz'İn Kuzeyine gelip,burada Slav milletleriyle mücadele ettiler.
►Oğuzların saldırısı üile balkanlara geldiler.
NOT:Bizans'ın Malazgirt savaşında ordusu paralı askerlik yapan Peçenekler,Uzlar,Kıpçaklarla birlikte savaş sırasında Büyük Selçuklu devletlerine geçerek savaşı Selçukl'luların kazanmasını sağlamıştır.
►Bizans ise baskısından kurtulmak için Kıpçakları Peçenekler üzerine salmış ve Peçenekler yenilerek siyasi varlıklarını kaybetmişlerdir.

Oğuzlar
►Önce Göktürklerin sonrada Uygurların hakimiyetine girdi.
►Daha sonra Oğuz-Yabgu devletini kurdular.
►Bir kısmı Karadeniz'in kuzeyinden geçerek Romanya'nın Dobruca bölgesine göç ettiler.
►Moğol istilasından kaçarak Anadolu'ya gelenler ise Anadolu Selçukların,Osmanlı devletinin kurulmasına neden olmuştur.[Bugünkü Türkiye Cumhuriyetini ise Oğuzlar kurmuştur]

Sabarlar[Sibirler]
►Işık gölü civarında Hunlara bağlı olarak yaşamışlardır.
►6 yy'da Doğu Anadolu'ya gelen Sabarlar,Sasaniler'le birleşip Bizans'a karşı beraber savaşmışlardır.
►Avarlar'la yaptıkları savaşlarıda kaybedince Göktürklere sığındılar.

Kıpçaklar[Kumanlar 1050-1239]
►Avrupa'lılar Kuman demiştir.
►Balkaş gölü İrtiş ırmağı arasında yaşamışlardır.
►Kıpçak'ların bir kısmı Kafkaslar üzerinden gelerek Zonguldak'tan Artvin'e kadar uzanan bölgeye yerleştiler.
►Altın ordu devletinin hizmetine girdiler.